Hazine ve Maliye Bakanlığının “Pandemi Sonrası Devirde İktisat Paradigmasında Dönüşüm ve Yükselen Ülkeler” temasıyla düzenlediği “Ekonomik Dönüşüm Zirvesi” kapsamında “Gelişmekte olan Ülkeler için Yatırım-Üretim-İhracat Modelinin Önemi” paneli gerçekleştirildi.
Panelde konuşan Seul Ulusal Üniversitesi İktisat Kısmı’nın Ordinaryüs Profesörlük ve Mukayeseli Ekonomik Çalışmalar Merkezi Başkanı Keun Lee, dünyanın pek çok ülkesinde orta gelir düzeyinde tıkanıklık gördüklerini belirterek, “Tabii ki yıllar boyunca gelir düzeyleri yüzde 20 ve yüzde 40 düzeylerinde kalırsa bu noktaya ulaşılır” dedi.
Lee, Türkiye’nin orta gelir tuzağından çıkmış durumda olduğunu belirterek “Türkiye, 2007 yılında düşük kaliteli kurumlar düzeyindeyken şu anda farklı bir modele geçmiş durumda” dedi.
2000’lerin başında yüzde 40 olan gelir düzeylerinin yüzde 20’lere indiğini aktaran Lee, “Yüzde 40’ı temel olarak alacaksak Türkiye yüzde 40’ı geçmiş durumda. Türkiye, yüzde 50 ile orta gelir tuzağından çıkmış durumda. Türkiye, 2007 yılında düşük kaliteli kurumlar düzeyindeyken şu anda farklı bir modele geçmiş durumda” diye konuştu.
Orta gelir düzeyinde inovasyonun ekonomik büyümenin anahtar rolünü oynadığını vurgulayan Lee, “Türkiye, ihracat noktasında, bilhassa yüksek teknoloji konusunda çok fazla yol alamadı. Lakin 2010’lardan bu yana orta düzeylerde teknolojik ihracatta artış yaşandı. Anadolu kaplanlarının ihracatlarıyla Türkiye’nin ihracatta sürat aldığını görüyoruz. Hizmet, tarım ve inşaatta istihdam oluşturuluyor. Daha istikrarlı GSYH için bunlara yöneliyor” ifadelerini kullandı.
“GLOBAL FİRMALAR KIYMETLİ YATIRIMLAR YAPARAK İMALATI TÜRKİYE’YE TAŞIYOR”
Fransa’nın Montpollier İşletme Okulu’dan Prof. Roy Thurik de Hollanda’da yıllar önce bir okulda ders verirken bir anda Türk öğrencilerin okula geldiğini, Türk öğrencilerden çok şey öğrendiğini söyledi.
Global firmaların kıymetli yatırımlar yaparak imalatı Türkiye’ye taşıdıklarına dikkati çeken Thurik, “Türkiye, düşük maliyetli bir imalat merkezi, Avrupa’nın yanında düzgün organize, mahir bir personel nüfusu var. Bu daima bu türlü oldu. Bu yeni bir şey değil. Lakin artık büsbütün yeni bir periyoda giriyoruz. Avrupa’ya Türkiye’den çok daha düşük bir maliyetle tedarik zinciri kısalıyor ve Çin’e çok güvenmeyi ortadan kaldırıyor” dedi.
“TÜRKİYE İKTİSADINDA BÜYÜK BİR DAYANIKLILIK VAR”
Roy Thurik, Türkiye’nin mali finansal zorluklar çıkarmadan yabancı yatırımcı çekmesinin kıymetli olduğunu vurgulayarak, yabancı yatırımcılara yönelik Türkiye’de 10 yıl evvel bir kanun çıkarıldığını anımsattı.
Turizmin değerine işaret eden Thurik, Türkiye’nin bir turizm cenneti olduğunu söyledi.
Thurik, Türkiye’nin, teşebbüsçü bir ruha sahip olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Büyük bir pazara sahipsiniz. Batı ve Doğu ortasında bir irtibat var. Türkiye teşebbüsçü bir ülke. Hollanda üzere girişimcilik hikayeniz, tarihiniz var. Türkçe lisanlar 230 milyon kişi tarafından konuşuluyor. Türkiye ile kim ticaret yapmak istemez? Türkiye iktisadında büyük bir dayanıklılık var. 2020’de bile büyüme kaydetti. Bu türlü öteki bir ülke yok dünyada. Hem de enflasyona karşın, savaşlar olmasına karşın, hudutlarda 5-6 milyon göçmen olmasına karşın başarılısınız.”
“TÜRKİYE’DE MAKROEKONOMİK DÜZEYDE FARKLI SİYASETLER UYGULANIYOR”
Zirve kapsamında gerçekleştirilen “Pandemi Sonrası Devirde İktisat Siyasetlerinde Yeni Eğilimler” panelinde konuşan Imperial College London’ın Finans Profesörü Jose-Luis Pedro, Türkiye’de makroekonomik düzeyde farklı siyasetler uygulandığını aktararak, “Bu da alternatif siyaset olarak karşımıza çıkıyor. Dış sarsıntıların daha az olmasını sağlayacak performanslar uygulanıyor” dedi.
DOLARIN NEDEN YÜKSELDİĞİNİ KİMSE BİLMİYOR
Güney Kaliforniya Üniversitesi Profesörü Joshua Aizenman ise bazen yeni süreci başlatmak için kriz gerektiğini belirterek, ABD’de yeni kurumların birçoklarının büyük bir çöküşün sonucu olarak çıktığını söyledi.
Küresel finans krizinde doların paha kazanmasının öngörülebilir olduğunu tabir eden Aizenman, “Şu anda doların neden yükseldiğini kimse bilmiyor” dedi.
Japonya’nın Kobe Üniversitesi Profesörü Charles Yuji Horioka ise mali siyasetlerde küçük atakların, sıkıntıların bir kısmını çözebileceğini, büsbütün mali siyasetlere güvenmemek gerektiğini kaydetti.